مقالات من

 

دانلود مقاله حاشیه نشینی و مشکلات آن تحت pdf دارای 135 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله حاشیه نشینی و مشکلات آن تحت pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله حاشیه نشینی و مشکلات آن تحت pdf

فصل اول

کلیات

مقدمه

بیان مسئله

اهداف تحقیق

روش تحقیق

مفهوم حاشیه نشینی

تفاوت حاشیه نشینی و زاغه نشینیک;

تهدیدات

تاریخچه  و روند حاشیه نشینی در جهان

فصل دوم

گسترش شهرها

تفاوت حاشیه نشینی در غرب و کشورهای جهان سوم

نحوه سکونت حاشیه نشینان

مهاجرت و حاشیه نشینی

علل مهاجرت

فقر و حاشینه نشینی

فرهنگ فقر (اسکارلوئیز)

جدائی گزینی فضایی

فصل سوم

روند حاشیه نشینی درایران

تحلیلی از حاشیه نشینی درایران

روند حاشیه نشینی درایران

تاریخچه حاشیه نشینی در ایرانک;

انواع مساکن نابهنجار

انواع مساکن نابهنجار در ایران

تحلیلی از حاشیه نشینی درتهران

بررسی وضعیت مهاجرت جمعیت تهران درادوار زمانی مختلف

وضعیت خاص مهاجرت به تهران پس از انقلاب

سابقه و نحوه برخورد با پدیده حاشیه نشینی درتهران

مبارزه با بزهکاری و اعتیاد در اجتماع

فصل چهارم

ایران و حاشیه نشینی

نگاهی به زمینه  تاریخی پیدایش اجتماع نابهنجار در ایران

تاریخچه شکل گیری تهران و تکامل آنک;

دوران تحولات شهر نشینی درتهران

گسترش فضایی شهر تهران و پیدایش شهرکهای اقماری

آغاز مرحله جدید وسیاست طرح توسعه تهران

گسترش فضایی تهران و شهر کهای اطراف . بعد از انقلاب اسلامی

مهاجرت و تاثیر آن در شکل گیری حاشیه نشینی شهرها

راه حلهای رفع حاشیه نشینی

نتیجه گیری

منابع

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله حاشیه نشینی و مشکلات آن تحت pdf

1-      پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا با موضوع حاشیه نشینی

2-      مجله فصلنامه تحقیقات جغرافیایی

3-      کتاب جغرافیای استان تهران- سال دوم متوسطه

4-      مرکز اسناد و تحقیقات دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی – مهاجرت حاشیه نشینی- مسکن – بدون تاریخ

5-      مرکز اسناد و تحقیقات دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی – حاشیه نشینی بررسی گودهای دروازه غار بدون تاریخ

6-      مجدالدین – اکبر- «بررسی روابط اجتماعی حاشیه نشینان تهران» پایان نامه لیسانس دانشکده علوم اجتماعی و تعاون دانشگاه تهران 1356

7-      وحیدی – حسن «مقدمه ای بر تئوری حاشیه نشینی و مهاجرتهای بی رویه درجهان سوم و ایران» پایان نامه لیسانس – وزارت برناه و بودجه 1365

8-      یوسفی – حاج علی « تصویری از محیط زندگی کودکان و جوانان مناطق حاشیه نشین شهر» کتابخانه وزارت برنامه و بودجه – 1350

9-      امانی – مهدی «انفجار شهرها دررابطه با جمعیت مهاجر» آبان1371 – مجله پیام یونسکو

10-  بنی فاطمه – حسین«بیکاری و مهاجرت» مجله رشد جغرافیا شماره 13 بهرا 1267 گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز

11-  بحرانی – محمد حسین «پژوهشی در علل ونتایج حاشیه نشینی در ایرانظ دانشگاه شیراز- دانشکده جامعه شناسی

12-  پیران – پرویز «شهر نشینی شتابان و ناهمگون » مجله سیاسی اقتصادی سال دوم شماره پانزدهم ص 57-

13-  پیران – پرویز«شهر نشینی شتابان و ناهمگونظ مجله سیاسی اقتصادی سال دوم شماره 17- ص 20 تا 23

14-  پیران – پرویز« آلونک نشینی در تهران» مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی- تیر 1367 ص 51 تا 56

15-  پیران – پرویز « آلونک نشینی درتهران» مجله اطلاعات سیاسی – اقتصادی – شهریور 1367 ص 56 تا 59

16-  پیران – پرویز « آلونک نشینی درتهران» مجله اطلاعات سیاسی – اقتصادی – مهر 1367 ص 34 تا 38

17-  پیران – پرویز «آلونک نشینی درسنگاپور» مجله اطلاعات سیاسی – اقتصادی بهمن 1366ص 53 تا

18-  پن درل – نان «آلونک نشینی درسالوادورباهیا» مجله اطلاعت سیاسی – اقتصادی – دی 1366 – ص

19-  تره خوس – مارتا «خانه زاغه » مجله پیام یونسکو بهمن 1371 ص 34 تا

20-  حسین زاده دلیر – کریم « حاشیه نشینی درجستجوی معنی و مفهوم» مجله سیاسی اقتصادی

21-  حوزه معاونت امور سازمان عدم تمرکز «بررسی مقدماتی مسائل حاشیه نشینی» تهران آبان 1355 وزارت کشور

22-  خلیلی عراقی- منصور «شناخت عوامل موثر بر گسترش بی رویه شهر تهران 1367 – دانشگاه تهران

23-  زنجانی – حبیب الله «جمعیت تهران و آینده آن» روزنامه اطلاعات 16 فروردین 1372 – شماره

24-  شکویی – حسین «حاشیه نشینان شهری» تبریز – 1355 دانشکده ادبیات دانشگاه آذرپادگان

25-  فرید یداله «کتاب جغرافیا و شهرشناسی» صفحه 162 با عنوان توسعه ورد آور شهری(حلبی آباد ما و;)

26-  مهدوی – مسعود «کتاب جغرافیای جمعیت»

27-  مهاجرانی – علی اصغر «بررسی مهاجرتهای داخلی درایران» پائیز 1371

28-  نجمی – ناصر «دارالخلافه طهران در یکصد سال پیش» تارخچه تهران از صفحه 13 تا

29-  نجمی – ناصر «دارالخلافه طهران در یکصد سال پیش » دروازه های تهران از صفحه 43 تا 48

30-  نجمی – ناصر «درالخلافه طهران دریکصد سال پیش» آبادیهای مناطق قدیم تهران ص 65 تا 80

31-  نجمی – ناصر «دارالخلافه طهران در یکصد سال پسش » میدانهای قدیمی طهران از ص 205 تا

32-  نجمی- ناصر «دارالخلافه طهران دریکصد سال پیش » اقلیم تهران از ص 32 تا

33-  نظریان- اصغر «گسترش فضایی شهر تهران و پیدایش شهر کهای اقماری» مجله تحقیقات جغرافیایی شماره 20 بهار 1370 ص 97 –138

34-  نتایج مطالعات تضیلی سرشماری عمومی ونفوس و مسکن مرکز آمار ایران 1365

35-  نتایج مطالعات 10 ساله سالهای 1335- 45- 55 و 1365

 گسترش شهرها

شهر نشینی پدیده ای تازه نیست، درواقع بازی با کلمات خواهد بود اگر بگوییم این پدیده قدمتی برابر با قدمت تمدن دارد. اما، با آن که انسانهایی که از راه شکار و جمع آوری غذا زندگی می کردند د رمحلی به نام شهر گرد نیامده بودند

فرهنگ نو سنگی که اساس و بنای تمدنهای پیش ازدوران صنعتی بود تنها اقلیتی شهر نشین ایجاد کرده بود، ظهور صنعت با فرایند رشد زندگی شهری توام بود و در طی آن بیشتر مردم د رکشورهای صنعتی برای زندگی در شهرها گرد آمدند

اگر چه در کشورهای فقیر کنونی نسبت جمعیت شهر نشین کمتر است اما این نسبت در حال افزایش است و حقیقت یکی ازبارزترین تغییراتی که در این کشورها در حال شکل گرفتن است مهاجرت مردم در سطح جهان ازنواحی روستایی به شهرها است که روندی سریع وحتی رشدی پرشتاب دارد

اما د رجهانی که تکنولوژی حاکم ، سرمایه بر است، عموماً رشد وافزایش فرصتهای شغلی در صنعت جدید تنها جوابگوی معدودی از افراد مهاجر به شهرها خواهد بود

همین مسئله است که باعث می شود رشد شهر نشینی در جهان معاصر در کشورهای فقیر ویژگی مختص به خود را داشته باشد و بسیاری مشکلات که خاص این کشورهاست به وجود آید[1]

تفاوت حاشیه نشینی در غرب و کشورهای جهان سوم

طبق نظریه دانیل لرنر. غالب شهرها، مکان پناه گرفتن مدمی بی جا، آواره ورانده شده است که چون خش و خاشاک روان بر سیلاب به همراه سیل مهاجرت از روستا ها کنده شده و به جامعه شهری سرازیر شده اند. بدون آنکه در زندگی صنعتی مدرن پذیرفته شده باشند

به نظر وی آلونک نشینی دراولین دیدگاه اثری است از آثار گذاری جوامع سنتی به جوامع صنعتی و شهری مدرن. طبعاً چنین گذار پر اهمیت و تاریخ ساز را نمی توان به دلیل آثار جنبی چون آلونک نشینی نفی یا متوقف ساخت

در جریان تحولات شهرهای مغرب زمین نیز چنین پدیده ای در محلات فقیر نشین متعلق به سیاهپوستان و یهودیان رخ داده است وتا به امروز در سطحی محدود ادامه یافته است

راه حل پیشهادی این دیدگاه چیزی نیست مگر تحمل این قبیل مکانها ورها کردن آن در دست نامرئی بازار که خود به هر تقدیر چاره ای خواهد اندیشید، اشکال اساسی این دیدگاه که درباب زمینه های ایدئولوژیک آن قبلاً گفتیم. دریکسان انگاشتن تجربه غرب سرمایه داری با شرایط جوامع عقب مانده است و غافل از این امر که تجربه غرب تا حدود زیادی به بهای فلاکت جهان سوم تحقق یافته است

ایدئولوگهای وابسته به مراکز سرمایه داری، از این مسئله بنیانی غافلند که شرایط ساختاری کشورهای صنعتی غرب با رشد چشمگیر صنایع، سطح اشتغال ، امنیت شغلی و مزد نسباً بالا (به استثناء مراحل اولیه صنعتی شدن) به طور خودکار گسترش محلات فقیر نشین را کنترل کرده و این اماکن رابیشتر ما من و ماوای رانده شدگان وقانون گریزان ساخته است

به علاوه وجود چنین محلاتی، برا ی سرمایه داری فواید عدیده ای به همراه دارد، حال آنکه درجهان توسعه نایافته یا رو به توسعه، آلونک نشینی با چنان سرعتی پیش میرود که گاه از نصف جمعیت شهرهای بزرگ در می گذرد و به نحوی که برای مثال در کلکته در سال 1972 میلادی فقط 3000 نفر در خیابان می خوابیده اند[2]

نحوه سکونت حاشیه نشینان

مطلب قابل توجه در حاشیه نشینی وجود تفاوت درنحوه سکونت حاشیه نشینی با دیگر انواع سکونت در شهر و روستا ودر ایل می باشند. به بیانی دیگر، این شیوه زندگی با دیگر انواع شیوه های زندگی متفاوت است. علت تفاوت بین شیوه های زندگی در سکونتگاههای مختلف وجود نابرابری در دسترسی به امکانات موجود درجامعه است

انواع شیوه های سکونت ، با توجه به امکاناتی که در اختیار افراد مختلف قرار گرفته است، شکل میگیرد. بنابر این می توان گفت که نابرابری درتوزیع امکانات چهرهای مختلف سکونتگاهها را به وجود آوردهاست

برای دستیابی دقیق تر به این مطلب، کافی است که عواملی مشابه را در شیوه های مختلف سکونتی ، با یکدیگر مقایسه کنیم، مثلاً مصالح ساختمانی به کار گرفته شده در ساختمان سرپناه را که بازترین اختلاف بین سکونتگاههاست ویا شیوه مصرف را که شاخص عمده ای د رشناخت شیوه ی زندگی افراد مختلف می باشد

شناخت دراین حد تقریباً در حیطه دانش عمومی مردم قرار داشته و همگان به راحتی این نابرابری راتشخیص می دهند. اما شناخت علت نابرابری توزیع امکانات دقت بیشتری می خواهد و ما را به دریافت عمیق تری از مسئله رهنمون می شود

برای دستیابی به شناخت عمیق تر ، لازم است که درابتدا امکان را تعریف کنیم و ببینیم چگونه به دست می آید. هر چیزی که انسان قدرت بهره برداری از آن راداشته باشد نوعی امکان بشمار می آید دسترسی به حلب برای ساختن خانه، امکان ایجاد ساختمانی از حلب را فراهم می آورد و داشتن قدرت دسترسی به آجر وتیر آهن ، امکان ساختن خانه ای با آن مسئله را ممکن می سازد

بنابر این هر چیزی که اسنان قدرت دسترسی و بهره برداری از آن را داشته باشد، امکان نامیده می شود[3]

اما

قدرت دسترسی و بهره برداری چگونه به وجود می آید؟

جهان پر از مواهب مختلف است، شیوه ی استفاده از شمار اندکی از این مواهب توسط انسان شناسایی شده و دیگر مواهب، به صورت دست نخورده باقی مانده اند. تمام تلاش انسان در این است که بتواند به طور روز افزون. شیوه ی استفاده از مواهب بیشتری را بداند واز مواهب در دسترس خود استفاده بهتری کند

مثلاً از نفت به عنوان مواد سوختی استفاده می شود. اما با رشد دانش بشر و کشف شیوه استفاده از نفت درصنایع پتروشیمی، احساس می شود که شیوه استفاده بهتری از این ماده کشف شده و می بایست ماده دیگری را جایگزین نفت. به عنوان یک منبع انرژی  سوختی ، کنیم

می توان گفت که شیوه استفاده از موارد مختلف، آن مواد را به همان نحو مخصوص، در اختیار انسان قرار می دهد. به بیان دیگر شیوه ی استفاده و یا فن بهره برداری از مواهب مختلف، آن موهبت رابه همان نوع، د ردسترس انسان قرار داد، و وارد محدوده امکانات انسان می کند، پس ، شیوه استفاده یا فن مشخص کننده امکان است

گفتنی است که شیوه استفاه و یا فن بهره برداری از مواهب طبیعی نزد اقوام و ملل مختلف متفاوت بوده و حتی دربین افراد یک قوم نیز گوناگون است همین اختلاف باعث دسترسی به امکاناتی متفاوت می شود که چهره زندگی گروهها وافراد مختلف را از یک دیگر متمایز می سازد

اگر به مسئله حاشیه نشینی بازگردیم و دریابیم که علت نابرابری در توزیع امکانات د رسطح جامعه که باعث بروز اختلافات درنحوه سکونت حاشیه نشینان با دیگر انواع سکونت شده است، به سیستم فنی یا تکنیکی مسلط بر کل جامعه باز می گردد

تکنولوژی (فن آوری) حاکم بر جامعه، امکانات موجود رابه گونه ای توزیع کرده است که عده ای قادر به سکونت درشهر و عده ای درروستا و عده ای دیگر در زاغه ها شده اند[4]

هنگامیکه به تکنولوژی درسطح اجتماعی بنگریم، ازمعنای آن برخوردار خواهد شد، یعنی این واژه به تمامی روشها، دستگاهها، سازمانهای فیزیکی و اجتماعی وابزار ابداعی و یا ساختع شده توسط انسان برای برخورد با محیط وبه خدمت درآوردن نیروهای شخصی و محیطی اطلاق می شود

مسلماً تکنولوژی به معنای یاد شدهع ، د رهر کشور و جامعه، دارای هماهنگی و توافق عملکرد خاصی است که فنون مختلف آن، همانند اجزای یک سیستم واحد عمل کرده و قابل شناسایی می باشند. در غیر این صورت، درامور جامعه اختلال ایجاد شده و انسجام اجتماعی ازبین می رود

اگر در تکنولوژی حاکم بر جامعه، ویژگی نابرابری وجود داشته باشد، امکانات به طور نابرابر توزیع می شود ودر نتیجه شیوه هاتی سکونتی افراد مختلف جامعه با دیگر تفاوت می یابند از این رو، می توان نتیجه گرفت که حاشیه نشینی، معلول ویژگی نابرابری در سیستم تکنولوژی حاکم بر جامعه است

حال ببینیم

آیا تکنولوژی ، متغیری مستقل است یا از تغیرات متغیر دیگری تبعید می کند؟

تکنولوژی، همواره بکار گرفته می شود و بکار گیرندگان برای پیدا کردن اغراض خود نوع بخصوص از تکنولوژی را ابداع کرده ویا بر می گزینند و سپس مورد استفاده قرار می دهند

اگر درسطح اجتماعی به این عمل بنگریم، خواهیم دید که افراد هر جامعه مناسبات اجتماعی بخصوصی را بر گزیده ودر چارچوب همان مناسبات است که ابزار مختلف را به کار می گیرند

قوانین مسلط اجتماعی ، ابزار اجرایی متناسب با خود را بر می گزیند و به وسیله آنها خود را اعمال می کند، یعنی نوع سیستم تکنولوژیدرسطح جامعه توسط سیسیتم روابط اجتماعی حاکم تعین می شود

پس، تکنولوژی (به معنای اعم تابع سیستم روابط اجتماعی است) قبلاً نتیجه گرفته بودیم که وجود ویژگی نابرابری در تکنولوژی حاکم بر جامعه، علت پیدایش حاشیه نشینی است

حال می توانیم بگوئیم که چون تکنولوژی تابع سیستم روابط اجتماعی است، پس وجود ویژگی نابرابری درسیستم روابط اجتماعی است که مالاً به حاشیه نشینی می انجامد و به بیانی دیگر حاشیه نشینی زاییده وجود ویژگی نابرابری در روابط اجتماعی مسلط بر جامعه است[5]

به بیان ریاضی می توانیم بگوئیم : (روابط اجتماعی) R- (تکنولوژی) T- (توزیع امکانات)F- توزیع جمعیت درانواع سکونتگاهها دریم جامعه تمرکز گرا، تکنولوژی اجتماعی نیز به شکل تمرکز گرایی تنظیم کرده وبه همین نحو به کار می گیرد وبه این ترتیب، توزیع امکانات نیز به صورت تمرکزی صورت می گیرد

توزیع امکانات به صورت تمرکزی ویا به عبارت دیگر توزیع امکانات به صورت قطبی، مراکزی را ایجاد می کند که از امکانات فراوانی برخوردارند ودر مقابل و نقاطی پدید می آیند که از امکانات بسیار اندگی بهره مند می باشند، به این ترتیب اختلاف بین سکونتگاههای مختلف بوجود آمد، و عده ای شهر نشین، عده ای روستا نشین وعده ای دیگر حاشیه نشین می شوند

شدت اختلا بین این سکونتگاهها به میزان شدت در تمرکز گرایی روابط اجتماعی باز می گردد، هر چه ازمیزان تمرکز گرایی کاسته می شود، از گسترش و شدت اختلاف بین انواع سکونت گاهها کاسته می شود[6]

مهاجرت و حاشیه نشینی

یکی از دلایل عمده ریشه گیری حاشیه نشینی که مورد اتفاق نظر همه محققان، لااقل برای بخش قابل ملاحظه ای از آن بحث مهاجرت است

علیرغم اینکه مردم فقیر نشین زاده شده در شهر قسمتی از حاشیه نشینان را تشکیل می دهند، سهم قابل توجه مهاجرین به شهرهای بزرگ را خصوصاً دردوره توسعه اقتصادی و ایجاد و رشد قطبهای صنایع و شهرهای مرکزی، مطلبی است که لزوم توجه جدی را می طلبد ودر صورت کنترل آن می توان نه تنها برمعضلات پی آمد آن فائق آمد بلکه امکان بهره برداری از این فرصت جهت ایجاد یک توسعه همه جانبه با رعایت عدالت اجتماعی نیز متصور است

لذا ابتدا به مشخص کردن حوزه بحث دراین رابطه و سپس به علل وعوامل بوجود آورنده مهاجرت می پردازیم

علل مهاجرت:

مهاجرت دارای مکانیسمی است که ناشی از برآیند دو نیروی جاذبه ودافعه اقتصادی واجتماعی است. مقصود از نیروی دافعه، تاثیر نامساعد و ناپسند محل زیست مهاجریم می باشد و منظور از جاذبه، عوامل مورد پسند، خوشایند و مطلوب مناطق دیگر (منطقه مورد هدف برای مهاجرت) است

فقر و حاشینه نشینی

فرهنگ فقر (اسکارلوئیز)

نخستین بار اسکارلوئیز درسال 1959 در کتابی به نام «پنج خانواده» نظریه فرهنگ فقر را مطرح کرد. از نظر او «فرهنگ فقر یک مجموعه بهم پیوسته ای از ویژگیهای خانوادگی، رفتاری، نگرشی و شخصیتی است که دراثر زندگی طولانی درشرایط فقر دربین افراد فقیر شکل می گیرد

در واقع فرهنگ فقر، شیوه سازگاری افراد فقیر با شرایط سخت زندگی وواکنش افراد فقیر در مقابل کل جامعه ایست که فقیر را تحقیر می کند.»

اولئیز درتحقیقی که درمکزیک انجام داد، چند ویژگی عمده برای فقرا در نظر- گرفت

الف= عدم مشارکت موثر فقرا در فعالیتهای عمومی

ب= پائین بودن سطح تشکل وفقدان انجمنهای داوطلبانه وبطور کلی گریزان بودن فقرا از تجمل

ج= ویژگیهائی که فقرا درسطح خانواده با آن مواجه هستند

لوئیز، ویژگیهای خانوادهائی که مدت زیادی در فقر بسر می برند را اینگونه عنوان کرد

1-    کوتاه بودن دوران کودکی واینکه کودکان زودتر وظایفیث را در خانواده به عهده می گیرند

2-    محروم بودن کودکان از حمایت های لازم، در خانواده

3-    شروع روابط جنسی در کودکی

4-    روابط بی بند وبار جنسی

5-    ترک خانواده

6-    گرایش به مرکزیت مادر در خانواده

7-    فقدان خلوت و حریم خصوصی

8-    تأکید بر لزوم همبستگی خانواده ویک پارچه بودن آن اما تنها در کلام و نه در عمل

9-    رقابت برای دستیابی به لوازم زندگی که بخاطر کمبود آنها، حسادت کشمکش وتوطئه دربین آنها به وجود می آید

10- رقابت به برای دستیابی به محبت مادر

لوئیز علاوه بر خانواده ها، ویژکیهائی رانیز در سطح افرادی که مدت زمان طولانی را فقر به سر می برند ، بر می شمرد

1-    احساس بی ارجی و تحقیر شدگی شدید

2-    متکی بودن به دیگران

3-    سرگردانی فرد در پیدا کردن هویت جنسی یعنی دختر بچه ها حرکاتی را از خود بروز می دهند که در طبقات متوسط این حرکات بیشتر مخصوص پسر بچه ها تلقی می شود و بالعکس . یعنی مرزهای هویت جنسی به طور کلی از یکدیگر تفکیک شده و متمایز نیستند

4-    ناتوانی درفروخوردن خشم وسایر احساسات (خشم آنی وشادی آنی)

5-    توجه به زمان حال و عدم دور اندیشی وآینده نگری

6-    تمایل به گوشه گیری وجهان بینی جبری

7-    اعتقاد به برتری جنسی مردان نسبت به زنان

8-    داشتن یک نوع قدرت تحمل خارق العاده برای ناراحتی های روانی

جدائی گزینی فضایی:

 

دانلود این فایل